سكته قلبي یکی ار رایج ترین علائم آن احساس درد در ناحیه ی قفسه ی سینه و احساس تنگی نفس که به طور ناگهانی اتفاق می افتد است.
سكته قلبي و چگونگی تشخیص آن موضوعی است که در این مقاله به آن پرداخته ایم.
احساس فشار آزاردهنده، سنگيني يا درد در وسط قفسه سينه كه معمولاً بـهطـور ناگهـاني شروع ميشود و بيش از چند دقيقه ادامه يابد، مهمترين علامـت بـاليني در سـكته قلبـي است. اگر اين درد به شانهها، گردن، بازوها و فك پايين انتشار داشته باشد، جديتر خواهدبود.
گاهي افرادي كه دچار درد قلبي ميشوند اين درد و نـاراحتي را بـه صـورت احـساس فشار ناشي از ايستادن فردي بر روي قفسه سينه يا احساس فشار ناشي از پيچيدن طنـاب به دور قفسه سينه، شرح ميدهند. ساير نشانههايي كه ممكن است همراه درد قفسه سـينه باشند، احساس سبكي سر، سرگيجه شديد بـدون علـت، سـنكوپ، تنگـي نفـس (درحـال استراحت يا در حال فعاليت)، عرق كردن و ناراحتي معده است. همراه با درد قفـسه سـينه
يا تنگي نفس ممكن است حالت تهوع نيز رخ دهد. بايد به خاطر داشت هميـشه در سـكتهقلبي همه اين علايم رخ نميدهد و افراد ممكن است نشانه هاي مختلفي را تجربه كنند.
سكته قلبي
معمولاً در سكته قلبي، درد و ناراحتي قفسه سينه بسيار شديد و مـشخص اسـت، ولـي دربعضي موارد ممكن است شدت درد معمولي باشد وگاهي نيز بيمار به علـت خفيـف بـودن نشانه ها از درخواست كمك خودداري كند.
در برخي بيماران نيـز ممكـن اسـت حتـي درد قفسه سينه وجود نداشته باشد و فقط نشانههايي از درد در بازو يا گلو وجود داشته باشد.درد ناگهاني يا ناراحتي قفسه سينه نه تنها براي خود بيمار ترسناك است، بلكـه بـراي اطرافيان فرد نيز نگرانكننده است. وقتي نشانههاي سكته قلبي در فردي رخ ميدهـد، در اغلب اوقات وي اميدوار است كه اين وضعيت مربوط به شرايط ديگري مانند سوء هاضـمه يا كشيدگي عضلات جدار سينه باشد، به همـين دليـل بـراي مراجعـه بـه مراكـز درمـاني كوتاهي ميكند. اين تأخير ميتواند مرگآور باشد. سرعت عمل در اين مواقع بـسيار مهـم است و هر دقيقه براي رسيدن به بيمارستان يا براى دريافت كمك پزشـكي ارزش حيـاتي دارد.
يك ساعت اول بعد از شروع سكته قلبي مهمترين زمان است و به آن زمان طلايـي گفته ميشود. هر چه درمان زودتر انجام شود، آسيب عـضله قلـب كمتـر و احتمـال زنـده ماندن بيشتر ميشود. هر چه درمان ديرتر انجام شود و مدت زماني كه خون به عضله قلب نميرسد طولانيتر باشد، صدمه عضله قلب وسيع تر ميشود و مقدار بيشتري از بافت قلب از بين ميرود.
سكته قلبي
در برخورد با يك بيمار سكته قلبي چه بايد كرد؟
- ۱ـ اگر نشانه هاي سكته قلبي در فردي رخ دهد و بيش از چنـد دقيقـه نـاراحتي او ادامـه داشته باشد، بايد بلافاصله به بيمارستان اعزام شود. در اين موارد، بهتر است فوراً اورژانـس را خبر كنيم.
- ۲ـ اگر خدمات اورژانس به دلايلي در دسترس نباشـد، بايـد هـر چـه زودتـر بيمـار را بـه بيمارستاني كه داراي بخش فوريتهاي قلب است، برسانيم. در اين شرايط بيمار نبايد هيچ حركت يا فعاليتي انجام دهد و با برانكار يا صندلي چرخدار به مركـز درمـاني حمـل شـود . فعاليت، نياز بيمار به خون و اكسيژن براي بافتهاي بـدن و بـه خـصوص عـضله قلـب را افزايش ميدهد و سبب ميشود قلب فعاليت بيشتري داشته باشد و بخش بيشتري از بافت قلب دچار كم خوني شود و آسيب ببيند. اگر فرد ديگري در دسترس بيمار نباشد، بـهناچـار خود بيمار بايد براي مراجعه به بيمارستان يا تماس با فوريتها، اقدام نمايد.
هدف از درمان سكته قلبي، تسكين درد، حفظ عملكرد عضله قلب، پيـشگيري از بـروز سكته مجدد و پيشگيري از مرگ بيمار است.
سكته قلبي
هر فردي و به خـصوص بيمـاران مبـتلا بـه بيماري عروق كرونر قلب كه احتمال بروز سكته قلبي در آنها بيـشتر اسـت بايـد شـماره تلفن فوريتهاي پزشكي (اورژانس) محل زندگي خـود و سـريعتـرين مـسير رسـيدن بـه بيمارستان از خانه يا محل كار خـود را بداننـد و بـا پزشـك خـود در مـورد اقـداماتي كـه ميتوانند قبل از رسيدن كمك پزشكي انجام دهنـد، صـحبت كننـد. همچنـين اطلاعـات اورژانسي مربوط به شرايط خاص و بيماريهاي خود را هميشه با خود داشته باشـند و ايـناطلاعات را به فردي كه آنها را ميشناسد و نزديك آنها است بدهند.
بسياري از مردم فكر ميكنند كه سكته قلبي همواره به شكل ناگهاني و شـديد اتفـاقپ ميافتد (فيلمهايي كه در آن فرد بيمار در يـك لحظـه دسـت خـود را بـر روي سـينه اش ميگذارد و بر روي زمين ميافتد را به خاطر بياوريم). اما واقعيت اين است كـه بـسياري از حملات به صورت آهسته و با يك درد و ناراحتي معمولي و ملايم شروع ميشود. اگر ايـن نشانه ها رخ دهد نبايد آنها را ناديده گرفت. البته گاهي ممكن است نشانههاي سكته قلبي در يك فرد در هر حمله متفاوت باشد و به صورت ديگري تظاهر كند، لذا مورد توجه قـرار نميگيرد.
چرا در سكته قلبي بايد بلافاصله به بيمارستان مراجعه كرد؟
۱ـ واكنش سريع براي درمان، مؤثرترين اقدام در سكته قلبي است. اغلب بيماراني كه بـه سرعت مراقبت پزشكي لازم را دريافت ميكنند، بدون ايجاد عوارض جدي بهبود مييابند.
بنابراين، كيفيت زندگي بعد از سكته قلبي بستگي به مقدار آسيب عضله قلب دارد. هر چـه آسيب كمتر باشد، كيفيت زندگي بهتر خواهد بـود. خوشـبختانه داروهـايي در حـال حاضـر موجود هستند كه ميتوانند لخته خون مسدودكننده شريان قلب را تا حدودي حل كننـد و مجراي رگ را بهطور نسبي باز كنند و از ميزان آسيب به عضله قلب بكاهند، به شرطي كه بلافاصله بعد از ايجاد علايم سكته قلبي استفاده شوند. اگر شريان مسدود شده بلافاصله و به سرعت باز شود، (به ويژه در يك تا دو ساعت اول بعد از سـكته)، مقـدار آسـيب عـضله قلب به مقدار زيادي كاهش مييابد و شانس بقاي بيمار افزايش مييابد
البته ايـن داروهـا را نميتوان براي تمام بيماران دچار سكته قلبي تجويز كـرد. در بيمـاران داراي مـشكلات پزشكي مهم مثل سكته مغزي يا زخم معده، ممكن اسـت تجـويز ايـن داروهـا خطرنـاك باشد.
با وجود اين محدوديتها، ساخت اين داروهـا يـك پيـشرفت مهـم و حيـات بخـش محسوب شده و عوارض سكته قلبي را كم ميكنند.
سكته قلبي
۲ـ راه ديگري كه ميتواند عضله قلب را از آسيب نجات دهد انجام آنژيوپلاستي اوليـه بـا استفاده از بالون يا فنر (استنت) است. در بدو ورود بيماري كه در شرف سكته قلبي است يا از سكته قلبي او مدت زمان كوتاهي ميگذرد (كمتر از ۹۰ دقيقه) بلافاصـله آنژيوپلاسـتي عروق كرونر انجام ميشود و شريان مسدود باز ميشود.
۳ـ راه ديگر براي درمان سكته قلبـي احيـاي قلبـي ـ تنفـسي اسـت. سـكته هـاي قلبـيميتوانند سبب اختلال جدي ضربان قلب شوند. گاهي اوقات بعد از سكته قلبـي، اختلالـي در فعاليت الكتريكي قلب رخ ميدهد و سبب ايست قلبي ميشود. بيمار با ايست قلبـي را بايد هر چه سريعتر به وضعيت طبيعي برگردانـد وگرنـه احتمـال مـرگ وجـود دارد. فقـط آمبولانسهايي كه بهطور خاص مجهز به دستگاه شوك الكتريكي (دفيربلاتـور) هـستند و
بيمارستانها، تجهيزات مورد نياز براي برگرداندن ايست قلبي را دارا هستند. با ايـن حـال، اقدامات احياي قلبي اوليه ميتواند در كمك به اين افراد مؤثر باشد. گاهي تنها بـا ماسـاژ قلبي، بيمار نجات پيدا ميكند.
