سبک زندگی عامل موثری در سلامت و بیماری افراد می باشد. با انتخاب سبک زندگی مناسب سلامت افراد ارتقا می یابد و میزان مرگ و میر به طور قابل توجهی کاهش پیدا می کند.
سبک زندگی سالم داشتن می تواند امید به زندگی را در سالمندان افزایش دهد و بیماری ها و هزینه های مراقبت را کاهش دهد.
به دنبال افزايش جمعيت سالمندان، محققين و متخصصين به اهميت توجه به وضعيت درمان و سلامتي آنان و فراهم آوردن امكانات لازم براي خدمات ويژه در اين زمينه پي برده اند.
سالمندان شاهد تقليل تواناييهاي جسمي و رواني خويش هستند و انواع بيماريها و مشكلات رواني آنها را تهديد ميكند.
بيماريهاي جسماني نظير ايست قلبي، مشكلات تنفسي ، پوكي استخوان ، مشكلات گوارشي و انواع آسيبهاي مغزي و انواع اختلالات رواني نظير اضطراب، افسردگي ، بيخوابي و مشكلات جنسي، از مسائل سالمندي است. در ضمن وضعيت تغذيه در سالمندي موضوع مهمي است كه در كشورهاي در حال توسعه به آن توجه كمي شده است .
سبک زندگی
عوامل رواني بر ميزان مرگ، ناتواني و كيفيت زندگي سالمندان تاثير بسزايي دارد.
سلامت سالمندان به عنوان يكي از مسائل و مشكلات بهداشتي در اكثر جوامع مطرح بوده و مقابله با اين مشكلات نيازمند سياست گزاري و برنامه ريزي هاي دقيق و صحيح مي باشد و عدم توجه به آن جامعه انساني را در آينده اي نزديك در مقابل مسائل و مشكلاتي بسيار پيچيده تر و چه بسا لاينحل قرار مي دهد . چگونه زندگي كنيم تا در سالمندي سالم باشيم؟ سلامت يك طيف از بيمار بودن و بيمار نبودن است. وضعيت جسمي، رواني، اجتماعي، اقتصادي و مذهب در سلامتي موثر است. بعلاوه عوامل ژنتيكي، مادرزادي، محيطي و فردي در سلامتي نقش دارند.
سلامتي هر فرد نه تنها در زندگي خود بلكه در زندگي اجتماعي نيز موثر است.
زيرا در مورد بيماري هاي واگير دار به صورت مستقيم و در مورد بيماري هاي مزمن به صورت غير مستقيم با از دست دادن نيروي مفيد در جامعه و افزايش هزينه هاي مراقبت بر سلامت كل جامعه تاثير دارند براي تامين سلامتي عزم ملي و تمايل فردي ضروري است.
براي اينكه بتوان برآيند عزم ملي و تمايل فردي را در يك جهت قرار داد نياز به برنامه جامع در كليه سطوح مديريتي و اجتماعي جامعه داريم. يك سري عوامل خطر در جامعه به ميزان زيادي بر سلامتي فرد و جامعه موثر است كه با شناسايي به موقع و مداخله فردي و جمعي در اين عوامل مي توان در پيشگيري از بيماريها وارتقاء كيفيت زندگي سالمندان موفق بود. اين عوامل خطر شامل بي تحركي، تغذيه نامناسب، خواب ناكافي و استرس است.
سبک زندگی
كيفيت زندگي چيست؟
كيفيت زندگي ازنظر لغوي به معني چگونگي زندگي كردن است . يك مفهوم گسترده ي چند بعدي است كه معمولا شامل گزارش اقدامات خود فرد از سلامت جسمي و رواني است. در گزارش كيفيت زندگي آن دسته از خصوصياتي را تعريف مي كنند كه براي فرد ارزشمند است و حاصل احساس راحتي اي ادراك خوب بودن است و در راستاي توسعه و حفظ منطقي عملكرد جسماني، هيجاني و عقلاني است، به طوري كه فرد بتواند توانايي هايش را در فعاليت هاي با ارزش زندگي حفظ کند.
براي تامين سلامتي فردي لازم است كه هر فرد به صورت هدف مند، با برنامه مستمر به ورزش نمت اسب خود مبادرت ورزد بهتر است ورزش روزانه و در يك زمان مشخص و قبل از مصرف غذا انجام شود. براي ورزش گرم كردن قبل و سرد كردن پس از انجام ورزش ضروري است اين كار منجر به آمادگي بدن براي انجام ورزش شده و پس از ورزش نيز فرد را براي ادامه فعاليت هاي روزمره آماده مي نمايد.
براي گرم كردن و سرد كردن مي توان از پياده روي و يا انجام نرمش هاي ساده اقدام نمود.
سرد شدن بدن نيز با پياده روي و انجام نرمش صورت مي گيرد و در انتهاي اين مرحله ضربان قلب به ضربان حين استراحت نزديك مي شود. بهتر است حدود ۵ دقيقه براي گرم كردن و ۵ دقیقه برای سرد كر دن بدن زمان صرف گردد.
ورزش متناسب فرد به فعاليت فيزيكي گفته مي شود كه فرد با شدت و مدتي كه متناسب وضعيت جسماني خود است اقدام به ورزش نماید ورزش مفيد شامل پياده روي سريع، شنا، دوچرخه سواري و دو است. بهتر است ورزش با مدت زمان كم شروع شود و بتدريج بتدريج مدت زمان ورزش در عرض چند ماه حداقل به مدت نيم ساعت اضافه شود.
سبک زندگی
شدت ورزش در اين مرحله بايد در حدي باشد كه فرد در حين ورزش بتواند با همراه خود صحبت نمايد. در اين مرحله ضربان قلب بايد در حد متناسب خود افزايش يابد. ضربان قلب مفيد براي هر فرد متناسب با سن، جنس، شدت ورزش و مدتي كه فرد ورزش نموده متفاوت است. براي اينكه ورزش براي فرد مفيد باشد و از آسيب وي پيشگيري نمايد بايد با برنامه ذكر شده و به مدت زمان مشخص و به طور مستمر انجام شود .
تغذيه مناسب :
براي تامين سلامتي و انجام فعاليت فيزيكي نياز به برنامه غذايي مناسب است. تنوع، تعادل، تناسب و تعيين كالري در برنامه غذايي بايد مد نظر قرار گيرد. براي تامين سلامتي توجه به گروه هاي غذايي كربوهيدرات ها، سبزيجات، ميوه ها، گوشت ها و لبنيات ضروري است. با توجه به هرم غذايي، ميزان واحد هاي غذايي هر فرد بر اساس كالري محاسبه شده براي هر فرد ، به صورت متناسب تعيين مي شود. الگوي مواد غذايي بايد به گونه اي باشد كه مواد ضروري مورد نياز فرد به اندازه كافي دريافت شده و از مسموميت و اضافه وزن پيشگيري شود .
استرس
سالمندان به خاطر قرار گيري در محدوده خاصي از زندگي، در معرض خطر افزايش ابتلا به بيماري هاي مزمن، تنهايي، انزوا و عدم برخورداري از حمايت هاي اجتماعي بوده و به دليل ناتواني هاي جسمي و ذهني در موارد زيادي استقلال فردي شان مورد تهديد قرار مي گيرد.
سبک زندگی
مطالعات متعددي نشان داده كه ۸۰ درصد سالمندان بالاتر از ۶۵ سال به انواع اختلالات جسمي و رواني مبتلا هستند.
برخي تحقيقات نيز حكايت از آن دارند كه ۸۵ درصد اين كسالت ها و بيماري ها در سالمندان جنبه اضطرابي داشته و در نتيجه محروميت ها و عدم ارضاي نيازهاي دوران پيري ايجاد مي شوند. اضطراب و استرس يك مسئله شايع در دوره سالمندي است، زيرا اين دوره مملو از انواع احساس كمبودها و ناتواني ها مي باشد.
به عبارتي سالمندان به ويژه آن هايي كه در موسسات سالمندي زندگي مي كنند به علت كاهش اعتماد به نفس، نقصان فعاليت و تحرك، از دست دادن دوستان و نزديكان، كاهش استقلال مادي و جسماني و ابتلا به بيماري هاي مزمن در معرض استرس و اضطراب بيشتري قرار دارند.
بر اساس آمار به دست آمده ۱۵ درصد زنان و ۵ درصد مردان سالمند مبتلا به اضطراب مي باشند.
مطالعات متعدد نشان داده سالمنداني كه در موسسات سالمندي زندگي مي كنند نسبت به سالمنداني كه به تنهايي در منزل شخصي خود زندگي مي كنند داراي اضطراب و استرس بيشتري هستند. بيقراري، غم و اندوه، بي اشتهايي، افزايش فشار خون، افزايش بي نظمي، تپش قلب، اختلال در به يادآوري مطالب از علايم و نشانه هاي اضطراب و استرس مي باشند. بنابراين عدم كنترل اضطراب و استرس مي تواند تاثيرات منفي بر سلامتي و بهداشت افراد بگذارد.
