فرد افسرده فردی است که مدام احساس غم و اندوه دارد. افسردگی چهارمین مرحله از مراحل سوگواری از نظر خانم الیزابت کوبلر راس می باشد که این افسردگی فرد سوگوار اگر تشدید شود نیاز به دارو درمانی و مراقبت دارد زیرا ممکن است این فرد اقدام به خودکشی کند.
فرد افسرده از نظر ذهنی و روحی حالت های عاطفی غمگین و خلق افسرده و اضطرابی دارد.
من دکتر بیژن نوذری هستم مشاور شما در وب سایت yaresevom.com
در ادامه ی مباحث و گفتارهای مرتبط با سوگواری امروز به چهارمین مرحله ی این واکنش می پردازیم.
گفتیم که مرحله ی اول، مرحله ی انکار بود، مرحله ی دوم مرحله ی خشم، مرحله ی سوم مرحله ی چانه زنی و در مرحله ی چهارم ما به افسردگی می رسیم.
در واقع زمانی که فرد متوجه می شود که با گریز، ستیز و چانه زنی نمی تواند در فقدان و از دست دادنش تاثیر بگذارد و با محتوم بودن تغییر و لزوم زندگی کردن فارغ از آن چیزی که از دست رفته است روبه رو می شود دچار افسردگی شود.
فرد افسرده
یکی از تعاریف ساده ی افسردگی این است که ضرورت تغییر وجود دارد اما من نمی خواهم تغییر کنم در این زمان فرد وارد فازی از غم، خلق پایین، کاهش توانایی لذت بردن و تفریح، نوعی حالت بدبینی و بی تفاوتی و کاهش انگیزه ی زندگی می شود.
افسردگی حالتی است که نه فقط احساس و خلق بلکه افکار و اندیشه ها و نگرش ما به فلسفه ی زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد.
البته این واکنش به نظر ما که از بیرون نگاه می کنیم طبیعی ترین واکنش پس از فقدان به نظر می آید این را طبیعی می دانیم کسی که چیزی را از دست داده است دچار غم و افسردگی باشد به همین دلیل در اطرافیان فرد کم ترین مقاومت را در مورد این مرحله از سوگواری نشان می دهند و اغلب فرد سوگوار در این مرحله به راحتی می تواند همدلی و واکنش های حمایتی را دریافت کند.
در مورد فرد افسرده باید به یاد داشته باشیم که ما باید تعادل ذهنمان را حفظ کنیم و نباید همگی دچار وضعیت افسردگی بشویم اگر همه ی ما با هم حالمان بد شود و در افسردگی غوطه ور شویم آن وقت چه کسی می خواهد ما را از آن حال بیرون بیاورد؟
در این زمان این احتمال قوی وجود دارد که اگر فرد سوگوار زمینه های بیماری افسردگی را داشته باشد به شدت آن زمینه ها تشدید می شوند و نیاز به دارو درمانی بروز کند البته سوگواری به طور کلی مانند هر استرس شدید دیگری می تواند زمینه ی بیماری های روحی روانی را که از قبل وجود داشتند فعال و تشدید کند.
فرد افسرده
در مرحله ی افسردگی ناشی از فقدان ما باید متوجه باشیم که این به صورتی نوعی مقاومت در برابر نوعی تغییر کردن و در برابر پذیرش ضرورت زندگی پس از فقدان است.
این بهبود نگرش به ما کمک می کند که بتوانیم راهکارهای بهتری هم در برخورد با فرد دچار افسردگی ناشی از سوگواری پیدا کنیم از طرف دیگر باید نسبت به نشانه های طول کشیدن بیش از اندازه یا شدت بیش از اندازه افسردگی نیز حساس باشیم. به طور کلی ما باید از ابتدای مراحل سوگواری حساسیتمان را روی شدت ها و زمان ها حفظ کنیم تا بتوانیم یک مراقبت سالم و درست از فرد سوگوار به عمل بیاوریم و به موقع حتی بتوانیم مداخله کنیم و از بروز فجایع جلوگیری کنیم.
می دانیم یکی از اتفاقاتی که متاسفانه ممکن است برای فرد دچار افسردگی شدید و عمیق بی افتد این است که ممکن است دست به خودکشی بزند و باید حتما به علائم و نشانه هایی که فرد سوگوار از تمایلش به این کار نشان می دهد هوشیارانه آگاه شویم و به موقع اقدام کنیم.
فرد افسرده
به نحوی در این مرحله ما باید بیان احساسات را ترغیب کنیم.
هرچه قدر که این غم و افسردگی درونی باقی بماند و ابراز نشود احتمال اینکه ادامه ی بیشتری پیدا کند هست همان جور که قبلا هم گفتم مراسم سوگواری و رویدادهایی که دراین مراسم سوگواری اتفاق می افتد خودش به تخلیه افراد و کاهش زمان مراحل سوگواری کمک می کند در این زمان هم مثل مراحل دیگر سوگواری ما نباید فرد را به صورتی به اجبار به بیرون آمدنش به سوگواری ترغیب کنیم و باید همدلی خودمان را حفظ کنیم.
متاسفانه برخی از ما زمانی که می بینیم که فرد سوگوار غمگین و افسرده است با شدت به دنیای آن می تازیم و ترغیبش می کنیم که حتما برود سراغ تفریح، حتما موسیقی شاد گوش کند و به صورتی افراطی فرد را به سمت کارهای لذت بخش راهنمایی می کنیم.
درست است که این راهنمایی کردن می تواند مفید باشد اما اگر از اندازه خارج شود ممکن است که آزارنده شود.
حتی ممکن است باعث شود که فرد سوگوار غم و افسردگی اش را به صورتی پنهان کند که از دید و دسترس ما برای درمان خارج شود که خود این پنهان کردن می تواند بیماری زا باشد کما اینکه از آن به صورت خودخوری یا الفاظی نظیر این یاد می شود که خود این الفاظ اشاره به آسیب زایی غم مخفی و افسردگی پنهان دارند.
فرد افسرده
این افسردگی اگر خواب را مختل کند ممکن است که فرد نیاز به دارو درمانی برای بهبود خوابش داشته باشد یا یک سری اقداماتی به فرد مانند relaxation یاد بدهیم یا یک ورزش ها و نرمش هایی را به آن توصیه کنیم که خوابش را تصحیح و آرام کند.
لطفاً با خاطره گفتن های فرد سوگوار در این مرحله که ممکن است گاهی مقرون به واقعیت هم نباشند اما مطرح می شود تا فرد سوگوار حالت غم و غصه اش را تجدید کند و مرحله ی افسردگی اش را بگذراند درگیر نشوید حتی اگر خاطره ای که به یاد می آورد واقعی نباشد آن را سرکوب نکنیم، هیچ اتفاق بدی نمی افتد که حالا فرد یک چند تا خاطره هم مثلا بسازد اما اتفاقات بد زمانی می افتد که ما احساسات یک فرد سوگوار را مجروح کنیم.
انتظار داریم که پس از طی کردن مرحله ی افسردگی که در واقع تکمیل کننده ی چرخه ی نپذیرفتن و تمایل ماندن در حالت و شرایط قبلی است فرد وارد مرحله ی پذیرش بشود بالاخره گریز، ستیز، چانه زنی و مقاومت منفعلانه پاسخ گوی تغییر شرایط نیست و فرد می رود به سمت اینکه باید به شرایط جدید زندگی کند، باید آن را بپذیرد و ادامه دهد.
فرد افسرده
