از نشانه های آسیب در مراقبت این است که فرد احساس می کند هزینه و وقتش را صرف می کند اما آنطور که توقع دارد از او قدردانی نمی شود.
از نشانه های آسیب در مراقبت می توان به بهره کشی و مصرف کننده بودن اشاره کرد. فرد مصرف کننده به دنبال کسی می گردد که نیازها و منابعش را تامین کند.
من دکتر بیژن نوذری هستم مشاور شما در وب سایت yaresevom.com
در ادامه مبحث آسیب دیدگی از مراقبت ما در مورد مراقبت از افرادی صحبت کردیم که نیازی به مراقبت ندارند و گفتیم که در این حالت ما به رابطه استثماری وارد می شویم. در واقع از ما بهره کشی می شود یا به صورتی به یک رابطه ی انگلی و تغذیه ای دچار می شویم.
از نشانه های آسیب در مراقبت
طبعاً فردی که نیاز به مراقبت ندارد به این معنا است که توانمند است و می تواند مسئولیت های خودش را برعهده بگیرد. به همین دلیل برعهده گرفتن مسئولیت های او توسط ما یک کار نابخردانه و غیر عقلانی است. در ادامه می خواهیم در این مورد صحبت کنیم که چگونه می توانیم چنین رابطه ای را شناسایی کنیم و از آن بیرون بیاییم تا آسیب های بیشتری نبینیم.
گفتیم که یکی از نشانه های حضور در چنین رابطه ای این است که ما کم کم منابعمان را از دست می دهیم، کم کم شادمانیمان را از دست می دهیم، سلامتیمان را از دست می دهیم، احساس می کنیم که وقتمان دارد تلف می شود.
از نشانه های دیگر این است که ما احساس می کنیم که از ما به قدر کافی قدردانی نمی شود.
یعنی به اندازه ی زیادی هزینه می گذاریم، به اندازه ی زیادی منابعمان را صرف می کنیم اما در مقابل چیزی دریافت نمی کنیم. البته ممکن است که این احساس، احساس درستی نباشد خیلی از اوقات ما تفکرمان این است که داریم خیلی هزینه می دهیم، داریم خیلی از خودمان مایه می گذاریم اما در اصل اینگونه نیست.
از نشانه های آسیب در مراقبت
در یک رابطه ی استثماری یا در مراقبت از فردی که نیازی به مراقبت ندارد و در واقع از ما تغذیه می کند، ما در شرایطی قرار می گیریم که واقعاً از ما ناسپاسی می شود و در درازمدت کم کم لطف مکرر شود حق مسلم، و آن کارهایی که ما ابتدا به عنوان لطف و محبت انجام می دادیم با تکرار کردن کم کم به صورت وظیفه ی ما در می آیند و بیشتر و بیشتر مسئولیت آنها بر عهده ی ما قرار می گیرد و از طرف مقابل قدر نشناسی، ناسپاسی و عدم تمایل به جبران اتفاق می افتد.
به یاد داشته باشید که این مصرف کنندگی را ما خودمان داریم تقویت می کنیم و در حقیقت ما قربانی عمل و رویکرد خودمان هستیم.
عمل و رویکردی که ما را در یک شرایط نامناسب و ناشایسته قرار می دهد و شاید کلید بیرون آمدن از این شرایط درک همین نکته باشد، همین نکته که ما خودمان با یک تفکر و باور نادرست حضور در این شرایط را و ماندن در این شرایط را انتخاب کرده ایم. پس می توانیم با تصحیح باور و تفکرمان از این شرایط بیرون بیاییم.
اگر فکرکنیم که دیگران ما را به شرایط استثماری یا تغذیه شدن دچار کرده اند، در آن صورت راه حل ما این خواهد بود که رفتار آنها باید تغییر کند و تجربه به همه ی ما نشان داده است که چنین خواستی هیچ وقت عملی و اجرا نمی شود. به خاطر این که افراد تا زمانی که از رفتار خودشان و رویکرد خودشان بهره مند می شوند و ما را در موضع تغذیه کردن قرار داده اند، هیچ انگیزه ای برای تغییر ندارند.
از نشانه های آسیب در مراقبت
نکته مهم این است که همیشه به یاد داشته باشیم تغییر از من آغاز می شود، اما به من ختم نمی شود.
بنابراین زمانی که من در درونم احساس کنم لایق رفتار و رابطه ی شایسته تری هستم تغییر در من آغاز به شکل گیری و رشد می کند. البته فکر کردن به تنهایی کافی نیست، باید این فکر به صورت اجرایی در بیاید تا بتوانیم از شرایطمان عبور کنیم. اینجا تغییر از من آغاز می شود اما به من ختم نمی شود نکته ی نخست بود.
اما نکته ی دوم که آن هم بسیار اهمیت دارد این است که ما اغلب در دیدی نادرست نسبت به اطرافیانمان به سر می بریم. مثلا فردی که ما احساس می کنیم ناتوان در مراقبت از خودش است ممکن است که متوجه شویم بسیار توانمند است و در واقع این ما بودیم که توان های او را دست کم گرفته بودیم و مسئولیت هایی را که بر عهده ی او بود سعی کرده بودیم بپذیریم. یا فکر می کنیم که اطرافیان ما توان کمی برای تغییر و تحول دارند، اما ناگهان متوجه می شویم که تغییر و تحول ما باعث می شود که آنها هم به سوی تغییر حرکت کنند تا احساس بهتری داشته باشند.
خیلی اوقات شرایطی که ما تصور می کنیم برای دیگران گوارا است و برایشان مطلوب است، در واقع برای آنها گوارا و مطلوب نیست و آنها هم دوست دارند که این شرایط تغییر کند. مثلا ما داریم کارهای فرزند نوجوانمان را که بر عهده ی خودس است مدام برایش انجام می دهیم، مثل مرتب کردن اتاق و کارهای شخصی اش. اما زمانی که شروع می کنیم این کار را متوقف کردن ناگهان متوجه می شویم که خود او هم تمایل به این داشت که از طریق انجام اعمال شخصی اش و پذیرفتن مسئولیت های خودش به سوی استقلال حرکت کند.
از نشانه های آسیب در مراقبت
یا خیلی از اوقات یکی از والدین شروع می کند به مراقبت ناسالم و نابجا از روابط بین والد دیگر با فرزند یا فرزندانش و مداخله مداوم در ارتباط آن والد با فرزندان.
زمانی که به این توصیه ی ما گوش می کند که دست از سر آنان بردارید و مسئولیت ارتباط را به خودشان واگذار کنید، تازه متوجه می شود که چقدر آنها تمایل داشتند که با هم در ارتباط قرار بگیرند و متوجه می شود که این بیش مسئولیت پذیری، در واقع یک جور مداخله ی نابجا بوده که دیگران را هم آزار می داده.
در روابط انگلی و تغذیه ای که فرد مصرف کننده به طور عمدی به دنبال یک میزبان می گردد تا از منابع او تغذیه کند، وقتی ما شروع می کنیم در خودمان احساس شایستگی را پرورش دادن کم کم دریچه های اتصال او به خودمان را می بندیم: از یک سو باید احساس کنیم منابعمان ارزشمند هستند، از سوی دیگر باید از ترس ها و احساس گناه هایی که فردی که با ما رابطه ی انگلی برقرار می کرده یا ترس ها و احساس گناه هایی که خودمان به خودمان تلقین می کردیم عبور کنیم، و از یک سوی دیگر باید یک رابطه ی سالم عادلانه، متقابل و رشد دهنده را خواهان باشیم.
برای تمرینات عملی در این موارد می توانید به بخش تمرینات ذهن آگاهی مراجعه کنید و از آن تمرینات برای پرورش احساس شایستگی و تغییر الگوهای ذهنی و الگوهای ارتباطیتان کمک بگیرید.
از نشانه های آسیب در مراقبت
