روانشناسی تربیتی
روانشناسی تربیتی ، علمی است که به ماهیت و چگونگی یادگیری، روشهای آموزشی میپردازد
میتوان بیان کرد این علم با بهکارگیری معلومات حاصل از موضوعات و میدانهای مورد مطالعه علوم دیگر، معلومات دیگری به وجود میآورد
که در زمینه آموزش و مسائل آموزشی مورد استفاده قرار گیرد.
روانشناسی تربیتی، هنر یا علم!؟
از آنجا که روانشناسی تربیتی به آموزش و یادگیری در موقعیت تعلیم و تربیت اختصاص یافته است و علم و تمرین در آن نقش مهمی دارد،
دانش مربوط به حوزههای علمی این رشته از نظریه و پژوهش ناشی از کار روانشناسان تربیتی استخراج شده است
و بحثهای جدی در رابطه با این موضوع که تا چه میزان آموزش بر پایه علم استوار است،
در برابر این موضوع که چه حد بر اساس هنر است، مطرح میگردد.
به عنوان یک علم، هدف روانشناسی تربیتی فراهم آوردن دانشهای پژوهشی است
که شما بتوانید به صورت مؤثر از آنها در کلاس استفاده نمایید.
اما دانش ناشی از علم به تنهایی نمیتواند تمام موفقیتهایی را که در تدریس با آن مواجه هستید را تضمین نماید
و این جایی است که تدریس، یک هنر در نظر گرفته میشود.
اهداف روانشناسی تربیتی
روانشناسی تربیتی ، بیشتر حاصل جمع دو علم روانشناسی و تربیت است.
شناختی که از روانشناسی تربیتی به دست میآید در فعالیتهای کلاس درس و مدرسه مورد استفاده قرار میگیرد.
این علم، یک علم پیچیده است و در دین، فلسفه و روانشناسی محض که شامل مطالعات آزمایشگاهی روی حیوانات است، ریشه دارد.
از آنچه ذکر شد، میتوان هدفهای ویژه روانشناسی تربیتی را به اختصار اینگونه بیان نمود:
الف. فراهم کردن اطلاعات و شناختهای عملی یا کاربردی
بینش در معنای کامل اصول روانشناسی تربیتی ، نه برای حفظ کردن یا بهخاطرسپردن، بلکه به عنوان ابزاری که در آموزش و پرورش موثر، مورد استفاده قرار میگیرد.
ب. مهارتها و تواناییها
مهارت در انتخاب، ساختن و کاربرد وسایل و فنون خاص ارزشیابی درسی و رشدی محصلان.
توانایی هماهنگ ساختن کوششهای مدرسه با اصول رشد و تکامل محصلان.
توانایی برانگیختن محصلان به حداکثر تلاش در رسیدن به هدفهای مطلوب.
پ. ایجاد گرایشها، رغبتها و درک(ارجگذاری)
شناخت محصل به عنوان یک ارگانیزم در حال رشد و تکامل، شناختن و درک ارزش و مقام او و اعتقاد نامحدود به اینکه محصل میتواند، رشد کند.
یک ذهن باز و انتقادی نسبت به روششناسی و درک نقش تحقیق در اصلاح آموزش و پرورش .
رغبت فزاینده در روانشناسی یادگیرنده و کاربرد آن در کلاس.
هدف غایی روانشناسی تربیتی عبارت است از، توانا ساختن معلم در کاربرد مفاهیم و اصول روانشناختی در اصلاح عمل آموزش و پرورش
محتوای روانشناسی تربیتی
- که به صورت کلی محتوای روانشناسی تربیتی را در ارتباط با مطالعه علمی رفتار تشکیل خواهد داد .
- که با آن که در این تعریف عمل و کاربرد بیشترین نقش را به ایفا کردن میپردازد .
- ولی طرفدار های این نظر نقشه تحقیقی روانشناسی تربیتی را منکر نمیشود.
- و ضمن آن که تحقیقات او را در رابطه با روانشناسی تربیتی میدانند پیشنهاد میکنند.
- از مسیری که روانشناس میرود به این معنی می باشد که قبل از انجام دادن.
- هرگونه تحقیق و پژوهش به بعضی از معیارهای زیر که در رابطه با مطالعه علمی دارای ارزش می باشد توجه کنند.
معیار غیر اخلاقی بودن علم:
- علم نه اخلاقی می باشد و نه ضد اخلاقی بلکه غیر اخلاقی می باشد.
- و معلم در پژوهش علمی نباید این انتظار را دارا باشد.
- که بتواند به این سوال که خوب چه چیزی میباشد و بد چه چیزی می باشد.
- پاسخ بدهد به عبارت روشنتر علم با ارزش بیگانه می باشد.
معیار دقت کردن و احتیاط:
- فرضیه ها باید به صورت دقیق بازگو شود و اطلاعات با دقت و احتیاج به جمعآوری کردند.
- و همین طور تعبیر و تفسیر و در آخر تعمیم با دقت و احتیاط هر چه بیشتر انجام شود.