فوبیا چیست
فوبیا یا ترس بیمارگونه یکی از اختلالات روانی است که مردم نام آن را شنیدهاند یا کسی را میشناسند که دچار آن است.
فوبیای حیوانات، فوبیای بلندی، فوبیای پزشکی، فوبیای خون، فوبیای تاریکی و… .
بیشتر مردم فوبیا را همان ترس میدانند.
اما میان فوبیا و ترس تفاوتهای برجستهای هست که مردم از آن آگاهی ندارند.
تفاوت ترس و فوبیا
همهی ما از چیزهایی میترسیم.
ترس یکی از ساز و کارهای دفاعی طبیعی در انسان است که برای حفظ انسان از آسیب و خطر کاربرد دارد.
ترس هنگامی رخ میدهد که یک محرک بیرونی یا درونی در برابر فرد باشد و پاسخی که به این محرک داده میشود ترس خواهد بود.
ترسیدن با میزان محرک تناسب دارد.
اما گاهی این ترسیدن با چیزی که زمینهساز ترس شده است تناسب و هماهنگی ندارد و بیش از اندازه است.
هنگامی که این ترسیدن از یک چیز، بیش از اندازه و غیرمنطقی و پیاپی باشد و عملکرد فردی و اجتماعی و زندگی روزمره را با چالش روبهرو کند فرد دچار فوبیا شده است.
گونهها و انواع فوبیاهای خاص
- فوبیای حیوانات و جانداران: ترس از مار، عنکبوت، سگ، گربه، کرم، مورچه و …
- فوبیای موقعیتی: آگورافوبیا یا ترس از مکانهای باز، کلاستروفوبیا یا ترس از مکانهای بسته، ترس از آسانسور، مترو، رانندگی، تاریکی، بلندی، دریا و …
- فوبیای پزشکی: ترس از دندانپزشکی، تزریق، دارو، پزشک، خون، زخم و …
- فوبیای اجتماعی: اضطراب اجتماعی، ترس از دزدیده شدن، ترس از مسخره شدن و …
- دیگر فوبیاها: ترس از هر چیزی که در گروههای بالا نباشد مانند ترس از عروسک، سوزن، موبایل و…
چگونگی درمان این بیماری
برای درمان فوبیا از دارو درمانی و رواندرمانی بهرهبرداری میشود.
اما بهرهگیری از دارو برای برخی از کسانی که دچار فوبیاهای پزشکی هستند امکانپذیر نیست.
برای نمونه کسانی که فوبیای دارو یا فوبیای پزشک دارند را نمیتوانیم دارو درمانی کنیم چون از خوردن داروها خودداری میکنند و دچار ترس و اضطراب میشوند.
در چنین شرایطی تنها رواندرمانی انجام میشود.
دارو درمانی فوبیا
داروها برای کاهش اضطراب و ترس کاربرد دارند.
ما به کمک دارو درمانی تلاش میکنیم تا شدت اضطراب را کاهش دهیم.
پس داروها در درمان فوبیا نقش کنترلکننده دارند و درمان کامل با رواندرمانی انجام میشود.
داروهای پرکاربرد برای درمان فوبیا، داروهای ضد افسردگی SSRI ها و بنزودیازپینها هستند.
در به کارگیری بنزودیازپینها باید احتیاط کرد و به دلیل عوارضی که بنزودیازپینها دارند نباید برای یک دورهی طولانی از سوی پزشک تجویز شوند.